Wikipedia (jaszczurka) ♥ :3

Część! teraz będą mądrości o jaszczurkach :3 Typowa jaszczurka ma ciało wydłużone zakończone różnie wykształconym ogonem. Autotomia (odrzucenie i regeneracja) ogona w różnym stopniu rozwinięta z wyjątkiem: waranów, agam, kameleonów, heloderm i niektórych legwanów. Kończyny pięciopalczaste, dobrze wykształcone jednak u wielu gatunków istnieje tendencja do redukcji kończyn. Kości żuchwy mocno zrośnięte, wobec czego mogą miażdżyć pokarm. Wszystkie uzębione o osadzeniu akro- i pleurodontycznym (patrz gady). Brzuszna strona pokryta kilkoma wzdłużnymi rzędami tarczek lub łusek. Większość gatunków jest jajorodna. Liczba jaj w złożeniu jest zależna od gatunku oraz od rozmiaru i kondycji fizycznej samicy. Helodermowate są jadowite. jaszczurki posiadają żebra na całej długości kręgosłupa piersiowego i brzusznego, co powoduje iż klatka piersiowa jest stosunkowo niewielka. Podobnie jak wszystkie gady, jaszczurki posiadają pojedynczy kłykieć potyliczny. Na autotomię ogona pozwalają chrzęstne połączenia kręgów ogonowych, które mają obniżoną wytrzymałość w stosunku do reszty kręgosłupa. W tradycyjnym rozumieniu grupa ta obejmuje wszystkie łuskonośne (Squamata) nienależące do węży ani do amfisben. Tak definiowane jaszczurki są taksonem parafiletycznym, ponieważ nie obejmują tych dwóch ostatnich grup, lecz obejmują ich przodków. Będąc grupą parafiletyczną, nie są wyróżniane w niektórych nowszych klasyfikacjach, m.in. w klasyfikacji ITIS^[1][2] .Długość od ok. 3 cm do ok. 3,5 m
Masa ciała do 150 kg.

• jaszczurka zwinka
• jaszczurka żyworodna
• padalec zwyczajny (jaszczurka beznoga)
• murówka zwyczajna Tak jak większość gadów w Polsce zwinka, żyworódka oraz padalec, są objęte ścisłą ochroną. Jaszczurka zwinka zaś od października 2014 jest chroniona częściowo. Na obszarze Polski najliczniej występuje jaszczurka zwinka, jaszczurka zielona była obserwowana w  jedynie kilkukrotnie i najprawdopodobniej wyginęła na terenie kraju. W 2011 zaobserwowano kilka siedlisk murówki zwyczajnej na terenie kamieniołomów w Strzelinie. Jaszczurki posiadają serce o dwóch przedsionkach i jednej komorze, podzielonej niepełną przegrodą. Przegroda ta mimo wszystko precyzyjnie kieruje krew nienatlenowaną do pnia płucnego, a krew natlenowaną do obiegu dużego dzięki odpowiednio ukierunkowanym skurczom serca. W dodatku tętnice kurczą się w różnym czasie, co kieruje przepływ krwi pomiędzy gąbczaste pakiety mięśni formujące większą część komory serca. Aorta dzieli się na dwa łuki, prawy i lewy, które otaczając serce łączą się z powrotem pojedynczą tętnicę główną. Jaszczurki też posiadają nerkowy układ wrotny, który w zależności od potrzeb potrafi skierować żylną krew z tylnych kończyn i ogona do nerek. Mechanizm ten pozwala usunąć nadmiar wody z organizmu. Płuca jaszczurek nie posiadają oskrzelików. Zamiast tego oskrzela otwierają się bezpośrednio do jamy płuca pokrytej wewnętrznymi fałdami zaopatrzonymi w liczne woreczki zwiększające powierzchnię wymiany gazowej. U bardziej zaawansowanych ewolucyjnie gatunków płuca podzielone są na komory poprzez kilka dużych przegród. Wentylacja płuca zachodzi natomiast dzięki skurczom mięśni międzyżebrowych, gdyż jaszczurki nie posiadają przepony. U niektórych gatunków jedynie wyższa część płuca zapewnia wymianę gazową, kiedy to dolna spełnia role worków powietrznych występujących u ptaków. Niektóre gatunki potrafią też na pewien czas wykorzystać mechanizm oddychania beztlenowego.  Jaszczurki posiadają typowy dla gadów mózg o bardziej rozwiniętej korze mózgowej i móżdżku w stosunku do płazów. Jego waga nie przekracza jednak 1% masy ciała. Posiadają 12 par nerwów czaszkowych. Rdzeń kręgowy w odróżnieniu od ssaków rozciąga się aż do końcówki ogona. i oto na tyle mądrości na dzisiaj paaaaaa